Atari ST/STE/MEGA ST/STE – podłączenie do monitora VGA w trybie kolorowym

Komputery Atari ST/STE/Mega ST/STE posiadały dedykowane monitory do obsługi trybów graficznych jakie zostały zaimplementowane przez inżynierów którzy w 1984 wraz z Jack’em Tramielem odeszli z Commodore:

  • mono – czarno-biały – rozdzielczość 640×400, odchylanie poziome 35KHz, pionowe 71Hz – który jest dostępny na większości monitorów VGA
  • color – standardowo 16 kolorów z palety 512 (9-bit) lub 4096 (12-bit) na STE – rozdzielczość 320×200, odchylanie poziome 15KHz, pionowe 50 lub 60Hz, co stanowi pewien problem w dzisiejszych czasach – o tym poniżej:
  • PXL_20230316_202639535-scaled-e1679169293586

    Ponieważ zajmiemy się dziś trybem kolorowym – musimy najpierw upewnić się, że posiadamy monitor, który obsługuje poziomie odchylanie (H) przy wartości 15kHz (15.4kHz). Na szczęście są nadal dostępne i zwykle są to monitory LCD, osobiście używam NEC AccuSync 51V (mały monitor LCD z głośnikami) oraz 17″ NEC 1970Nx(p). A więc do dzieła – podłączmy Atari ST! Duża lista zgodnych monitorów znajduje się pod adresem: https://15khz.net/

Czego będziemy potrzebować?

  • wtyku DIN13 – ponieważ jest używany nadal do zmieniarek CD – jest łatwo dostępny, odpowiada za przyłączenie kabla po stronie Atari.
  • kabla VGA – najlepiej 1,8m możliwe z ferrytem po jednej stronie (ferryt wygląda jak cylinder nałożony na kabel)
  • lutownicy – wystarczy najtańszy model z reglacją temperatury – polecam 270C, które nie powoduje zbyt szybkiego parowania topnika
  • trzech rezystorów przewlekanych 47Ω (47R) o mocy 0,125W – to te jeszcze mniejsze niż zwykle używane w projektach
  • multimetr z opcją test diody – do poszukiwania sygnałów. Gdy zewrzemy próbnik – multimetr powinien wydać pisk
  • koszulki termokurczliwe
  • zgodny z Atari monitor VGA – obsługujący częstotliwość 15.4kHz dla H

Zaczynamy

Najpierw ucinamy jedną z końcówek VGA i eksponujemy wszystkie kable:
PXL_20230316_202818384-scaled
PXL_20230316_203006670-scaled
Czeka nas poszukiwanie sygnałów – potrzebujemy R,G,B oraz V-SYNC – H-SYNC a także masy. W teście diody znajdujemy kolory według schematu:
PXL_20230316_202818384-1-scaled
Jak widać sygnały są patrząc na trapez wtyku VGA na górze, masa (GND) w środkowym rzędzie, a pozioma i pionowa synchronizacja – przedostatnie w dolnym. Jak widać Atari ST/STE/Mega ST/STE posiadają wszystko co potrzebne aby podłączyć się do monitora VGA o ile obsługuje poziomą częstotliwość 15.4kHz. Pozostaje nam teraz dowiedzieć się – patrząc na stronę z krótszymi pinami w rozebranym złączu DIN13 – gdzie należy dolutować poszczególne kolory:
h-sync-v-sync-audio
Lokalizujemy GND, Audio i synchronizację, ale nie lutujemy ich jeszcze! Najpierw trzeba przylutować R,G i B.
PXL_20230316_211231281-1-scaled
Lepszy widok lokalizacji pinów:
PXL_20230316_211136998-scaled
Jak widać na załączonym zdjęciu – R,G i B wymagają rezystorów 47R aby dopasować poziom sygnału. To właśnie rezystory trzeba przylutować do pinów DIN13 a dopiero do ich końcówek – kolorowe kable RGB (zwykle czerwony, biały i niebieski – te grubsze kable). Dodajemy koszulki termokurczliwe i lutujemy resztę sygnałów:
PXL_20230316_211951390-1-scaled
Pozostaje nam więc trochę pracy i nakładania koszulek:
PXL_20230316_212117286-scaled
PXL_20230316_215032167-scaled
PXL_20230316_220235189-scaled
PXL_20230316_220210332-scaled
PXL_20230316_221428834-scaled
Dźwięk – wymaga podłączenia oprócz pinu audio także GND wyprowadzenie tego na zewnątrz – oba sygnały lutujemy do np: gniazda jack – jest to dźwięk mono.
Gotowe, składamy i testujemy nasz kabel w Atari ST/STE/Mega ST/STE!
PXL_20230320_1643064772-scaled

Previous Post


Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License (c) 2014-2024 Łukasz C. Jokiel, [CC BY-NC-SA 4.0 DEED](https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/)